O lokalnych problemach w globalnym kontekście
Paulina Januszewska – dziennikarka i aktywistka, laureatka konkursu Dziennikarze dla klimatu, nominowana w konkursie im. Zygmunta Moszkowicza Człowiek z pasją, dotyka w szczególności tematów dotyczących kultury, praw kobiet i ekologii. W ramach warsztatów w Świetlicy Krytyki Politycznej opowiedziała nam o tym, jak pisać, będąc łącznikiem spraw lokalnych i globalnych.
Niewątpliwie żyjemy w czasach, w których musimy sprostać globalnym wyzwaniom – kryzysowi klimatycznemu, neokolonializmowi, nierównościom społecznym czy korporacjonizmowi. Potrzebujemy również miejsc, które umożliwią nam rozmowę o tym, jak to zrobić. Dla wielu młodych osób przejmujących się stanem świata i chcącym go zmienić, podjęciem dialogu może być dziennikarstwo. Dzięki zaproszeniu Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie, mieliśmy_miałyśmy możliwość uczestniczyć w warsztatach z dziennikarką Pauliną Januszewską, która podzieliła się swoim doświadczeniem w byciu taką osobą łączącą te dwa światy, co stało się dla nas pretekstem do tego, żeby porozmawiać o takich tematach jak neutralność i rzetelność dziennikarska, narracje we współczesnym świecie czy język inkluzywny.
Czy istnieje obiektywna prawda?
Temat tego, jak nierówności społeczne i inne aktualne problemy mogą wpływać na pracę dziennikarską jest szczególnie ważny, gdy myślimy o języku jak o czymś, co kształtuje rzeczywistość. Czy w kontekście teorii narracji można powiedzieć, że neutralność dziennikarska jest w ogóle możliwa? A jeśli nie jest, czy odpowiedzią na ten impas może stać się rzetelność?
Dla mnie najciekawszym tematem, o którym rozmawialiśmy_łyśmy podczas warsztatów było to, czy dbając o rzetelność dziennikarską powinn_śmy oddawać głos wszystkim stronom różnych sporów, np. zarówno naukowcom_naukowczyniom, jak i negacjonist_om? Zdania były słusznie podzielone. Wydaje mi się, że zastanawiając się nad problemami, które są skomplikowane i nieoczywiste, trudno o proste, jednoznaczne odpowiedzi.
Pracując dziennikarsko, stajemy przed wieloma pytaniami, na które najczęściej musimy odpowiedzieć sobie sam_. Czy chcemy oddawać głos osobom, które negują osiągnięcia nauki albo swoimi poglądami podtrzymują nierówności społeczne? Niektórzy twierdzą, że przedstawianie przeciwnego punktu widzenia, nawet negacjonistycznego, sprawia, że argumenty obu stron mogą polemizować ze sobą, a nie fałszywymi wyobrażeniami na temat tego, jak myślą ci inni – a to, jak sądzą, konieczny element rzetelności. Są również osoby, które nie podzielają tej opinii, ponieważ inaczej rozumieją rzetelność. Czy to jest okej, by pisać o kimś, kto już i tak jest widoczny i słyszalny? Czy może chodzi o to, żeby w końcu zrobić miejsce tym, którzy_które go nie mają albo mają go mało, szczególnie w mediach głównego nurtu?
Warsztaty w Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie dały również przestrzeń do przemyślenia, jak pisać o fragmencie świata, pamiętając o jego większości.
Jednym z efektów warsztatów był wywiad z Pauliną Januszewską, w którym dziennikarka opowiedziała więcej na temat swojej pracy, a także dziennikarstwa w ogóle. Odpowiedziała na różne pytania, między innymi: jak pochodzenie z małego miasta wpływa na rozwój i wybór ścieżki zawodowej, czy wybór studiów musi decydować o naszej przyszłości zawodowej, skąd wzięła się u niej miłość do języka rosyjskiego i jak widzi przyszłość swojej kariery dziennikarskiej. Opowiedziała nam też, jacy powinn_ być i co powinn_ robić młodzi_młode dziennikarze_ki.
Wywiad powstał w trakcie warsztatów organizowanych w ramach projektu Młodzieżowe Laboratorium Samorządowe. Autorkami wywiadu są Agata Jaroszek i Anna Grelowska. Serdecznie zapraszamy do przesłuchania!
Redakcja i korekta: Edyta Edi Braun