Rozwój modyfikacji DNA

Czy wojny klonów są możliwe?

Mateusz Stankiewicz

Pierwsze ingerencje w DNA przez ludzi były stosowane u roślin już 1974 roku. Dobierano wtedy rośliny o pożądanych cechach i krzyżowano je z sobą, przez co powstawały gatunki bardziej dostosowane do potrzeb ludzi i warunków, w których wzrastały. Powodowało to wzmacnianie danych cech – jak choćby odporności na choroby, większą wytrzymałość na mróz czy upały, rozmiar rośliny, wielkość owoców lub walory dekoracyjne.

Rośliny genetycznie modyfikowane

Z czasem rozwój technologii pozwolił nam na coraz większą możliwość ingerencji w DNA. Możemy szybciej i sprawniej zmieniać cechy roślin przez wklejanie w DNA pożądanych przez nas cech. Takie rośliny nazywane są GMO (rośliny genetycznie modyfikowane).

Biotechnologia i związane z nią modyfikacje genetyczne wykorzystywane są także w farmaceutyce, dzięki czemu produkowane są – dla przykładu – insulina, stosowana przy cukrzycy, hormony wzrostu, czynnik krzepnięcia krwi i tym podobne. Możliwa jest także terapia genowa u człowieka, ale jest to dziedzina eksperymentalna i stosowana w ostateczności (np. w przypadku leczenia Parkinsona lub białaczki), a jak to będzie wyglądać przyszłość, dopiero się okaże.

Przyszłość czy teraźniejszość?

Najważniejszą kwestią w klonowaniu stanowi genom, będący kompletną informacją żywego organizmu. Poprzez wykorzystanie próbki komórek powstała m.in. znana owca Dolly – pierwsze sklonowane zwierzę z dorosłego osobnika. Współcześnie istnieje również możliwość klonowania własnego pupila za około 50 tysięcy dolarów. Czołowym liderem w tej dziedzinie jest Korea Południowa. Jednak czy klonowanie jest bezpieczne?

Przebadano rozmnożone zwierzęta pod względem występujących chorób i wykazano, że 77% nie miało żadnych problemów ze zdrowiem.

Dziedzina ta posiada ogromne zalety, takie jak nowe możliwości w medycynie czy przywrócenie prawie wymarłych gatunków. Jednak wciąż jest to niepewna gałąź nauki, co do której nie wiemy, czy klonowanie nie będzie przynosić negatywnych skutków (kwestie etyki, ogromne koszty, nieznane konsekwencje klonowania organizmów żywych).

Klonowanie organizmów

Jeśli waszym marzeniem było posiadanie własnego klona – będzie to możliwe. Poprzez ingerencje w DNA można usunąć z niego wszelkie wady genetyczne i dziedziczone choroby, co daje nam zdolność hodowania ich na przeszczepy dla samego siebie.

Przez to, że będą posiadały takie samo DNA, to prawdopodobieństwo odrzutu lub komplikacji pozostanie zminimalizowane. Potencjalnie istnieje szansa na klonowanie samych organów. Zniweluje to wszelkie moralne rozterki, które z pewnością pojawią się przy rozwoju tej dziedziny nauki.

Wojny klonów

Jeśli liczycie na armię klonów, niczym z Gwiezdnych Wojen to możliwe, że genetycznie modyfikowane jednostki wyprą zwykłych ludzi z pola bitwy. Dobieranie odpowiedniego genu dla żołnierza spowoduje brak konieczności uczestniczenia ludzi w konfliktach zbrojnych. Wiąże się to z zagrożeniami bezmyślnych ataków – nieważne, że żołnierz zginał, stworzymy nowego.

Życie klonów prawdopodobnie będzie poddane etycznym dywagacjom. Dla jednych nie będą one mieć takiej samej wartości jak życie zwykłego człowieka. Możliwe, że zostaną uprzedmiotowione i będą bronią w rękach władzy. Z drugiej jednak strony, mogą powstać specjalne organizacje, które za wszelką cenę będą broniły klonów uważając je za tak samo ludzkie, jak ich stwórcy.

Klasyka kina w rzeczywistości

Wyobraźmy sobie, że zagrożone gatunki albo nawet wymarłe, będą mogły powrócić do życia. Ich rekonstrukcja pozwoli nam dowiedzieć się, jak wyglądały i zachowywały się naprawdę. Co prawda, film Park jurajski pokazał nam trafnie, że nie jest to najlepszy pomysł (zwłaszcza w kwestii komercjalizacji).

Jednak dałoby to naukowcom duże pole do popisu i możliwość wykonania pogłębionych analiz. Dodatkowo, gdy ukochane zwierzątko byłoby na skraju życia, to jednym z lepszych rozwiązań przyszłości będzie klonowanie, wychowanie i przeżycie nowych wspaniałych chwil. Jednak, czy ten puchaty przyjaciel będzie taki sam? Czy różnice sprawią, że pies, którego znamy zmieni się diametralnie?

Najprawdopodobniej będzie inny ze względu na odmienny sposób wychowania. Jednak przy zachowaniu podobnych wzorców możliwe, że będzie bliski oryginałowi.

Klonowanie jest niezwykle kosztowną i trudną dziedziną. Wraz z nią pojawia się dużo kwestii etycznych, które trudno będzie ominąć. Prawdą jest jednak fakt, że pomoże to diametralnie w medycynie i ciekawe jest to, co przyniesie przyszłość.

Zdjęcia: Karolina Modzelewska

Tekst ukazał się w #Nie(możliwa) przyszłość.

Teksty