Lekka głowa, lekkie pióro

Umiejętność pisania atrakcyjnych, a zarazem poprawnych i merytorycznych tekstów jest wizytówką każdego dziennikarza - niezależnie od jego specjalizacji. To podstawa, bez której dziennikarska kariera nie może się rozwijać. Jak zatem pisać sprawnie i kreatywnie oraz tak, aby chciano nas czytać?

Rzetelność – miara profesjonalizmu

Zasadą numer jeden przy tworzeniu profesjonalnego tekstu dziennikarskiego jest zachowanie rzetelności. To znaczy, że musisz dołożyć wszelkich starań, aby twój artykuł był zgodny z prawdą, a podane w nim informacje zweryfikowane w co najmniej dwóch źródłach. Powinieneś także bezwzględnie wyznaczyć granicę między faktami a opiniami tak, aby czytelnik nie miał problemu z ich odróżnieniem.

Gatunek – czyli pomysł na formę

Zabierając się do pracy określ, czy chcesz napisać informację czy tekst publicystyczny, jednocześnie pamiętając, że w tym pierwszym nie możesz zamieścić swojej opinii, a wyłącznie czyste fakty. Publicystyka daje większą dowolność, swobodę interpretacji tematu, w tym także dobór stylu i zabawę konwencją. Oba te rodzaje dzielą się na mnóstwo gatunków, spośród których należy wybrać właściwy i trzymać się jego zasad konstrukcyjnych.

Przykuj uwagę – pisz na temat

Tekst dziennikarski zawsze zaczynaj od tego, co jest najistotniejsze, a kończ na szczegółach i najmniej interesujących kwestiach. Treść musi być atrakcyjna, przykuwająca uwagę, wnosząca coś nowego do życia czytelnika. Nie ma tutaj miejsca na nudę, puste frazesy, zwroty przypuszczające i domniemania. Jeśli nie jesteś czegoś pewien lub nie masz dostatecznie dużo informacji na dany temat – nie pisz tego. Tylko dzięki pewnym i prostym zdaniom zdobędziesz zaufanie odbiorcy, a także utrzymasz go przy dalszej lekturze. Staraj się także unikać zwrotów wartościujących (aż, tylko, niestety itp.), bo w ten sposób z góry narzucasz swoje zdanie. Daj szansę czytelnikowi na indywidualną interpretację.

Tytuł, lead – to, co najtrudniejsze

Przyciągający, zgrabny, chwytliwy, lekko enigmatyczny, lecz nietabloidowy – to najważniejsze cechy nagłówka, który ma za zadanie zachęcić do czytania. Konstruując tytuł pamiętaj, aby był w miarę krótki i trafiający w sedno sprawy. Po nagłówku stwórz lead, który stanowi esencję tekstu oraz zachęci lub zniechęci do kontynuacji. Jeśli masz sporo materiału, podziel go na tematyczne części i rozgranicz je śródtytułami, które nie powinny być za długie, ale równie magnetyczne co sam tytuł.

Konkrety – co, do kogo i w jakiej formie

Cały czas miej na uwadze dla kogo piszesz, do kogo chcesz trafić. Zgodnie z tą wytyczną, obierz odpowiedni styl i skrupulatnie się go trzymaj. Poważnym błędem byłoby pomieszanie patosu i potoczności, dlatego tak ważne jest zachowanie jednolitości stylu wypowiedzi. Język, którego używasz, musi być żywy i lekki, pozbawiony biurokratycznych i protokolarnych zwrotów. Im prościej tym lepiej, nie sil się na wyszukane ozdobniki. Całość nie może być przegadana – pisz treściwie i zwięźle.

Wplatanie cytatów to bardzo dobry zabieg, pod warunkiem, że zachowasz je w nienaruszonej formie oraz podasz ich źródło. Oprócz podstawowej kontroli ortograficznej i gramatycznej, dokonaj ujednolicenia czasów i pozbądź się skrótów. Ale przede wszystkim zachowaj całość tekstu w granicach dobrego smaku. Dopilnuj, aby przez twoją publikację nikt nie poczuł się urażony ani wykorzystany.

Dziennikarz? A kto to?

Dziennikarz to osoba, która całe życie się uczy i poszerza swoją wiedzę. Dlatego tak ważne jest, aby nigdy nie zamykać się na nowości, rady, opinie innych. Także te dotyczące twojej pracy. Należy mieć „otwarty umysł”, być wolnym od stereotypów, uprzedzeń oraz zawsze być gotowym na nowe doświadczenia i kreować swoje teksty według takiego podejścia.

Zdjęcie: Dawid Sternal
Korekta: Justyna Fołta